Πλέον δεν αρκεί η απλή παρακολούθηση ενός αγώνα ή οι σημειώσεις που κρατούν οι προπονητές κατά τη διάρκεια του, ώστε να δοθούν σωστές και έγκυρες απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα σχετικά με το παιγνίδι και τους αντιπάλους.
Η φράση «μια εικόνα ίσον 1000 λέξεις» εκφράζει ακριβώς το θέμα αυτό.
Η δυνατότητα της τεχνολογίας των υπολογιστών έδωσε τη δυνατότητα για λεπτομερέστερη αξιολόγηση των αθλητικών συμπεριφορών και έδωσε το έναυσμα για τη δημιουργία πολλών προγραμμάτων βίντεο-ανάλυσης. Τα προγράμματα αυτά βασίζονται στη χρήση των υπολογιστών και σχεδιάστηκαν για να καταγράφουν τα τεχνικοτακτικά στοιχεία των ποδοσφαιριστών με σκοπό να εξαχθούν συμπεράσματα για την απόδοση της ομάδας συνολικά, αλλά και των παικτών ατομικά. Η βίντεο-ανάλυση βοηθάει τόσο τους ποδοσφαιριστές στο έργο τους όσο και τον προπονητή. Πιο συγκεκριμένα:
Με την βίντεο-ανάλυση μπορεί :
- να αυξηθεί η ανατροφοδότηση των ποδοσφαιριστών μέσα από οπτικά ερεθίσματα, όπως σωστές εικόνες και κινήσεις άλλων παικτών σε κάποιον αγώνα
- να αυξηθεί η παρακίνηση τους καθώς δίνει την δυνατότητα τόσο στον ποδοσφαιριστή, όσο και στον προπονητή να παρατηρήσουν τον εαυτό τους, έχοντας μια πραγματική εικόνα για το πώς συμπεριφέρονται αγωνιστικά και όχι απλά να υποθέτουν
- να διορθώνουν τα τεχνικά τους λάθη διότι, ότι κι αν γίνεται μέσα σε έναν αγώνα, δεν μπορεί να επαναληφθεί εάν δεν έχει καταγραφεί ο συγκεκριμένος αγώνας και η συγκεκριμένη φάση
- να παρατηρήσουμε τον αγώνα και τις διάφορες αγωνιστικές εκτελέσεις των ποδοσφαιριστών, τόσες φορές, όσες είναι απαραίτητες για να βγάλουμε τα σωστά συμπεράσματα
- να βελτιωθεί η επικοινωνία ποδοσφαιριστή-προπονητή καθώς αφήνει τους παίκτες βλέποντας τα λάθη τους να γίνουν οι ίδιοι κριτές των εαυτών τους και μετά μέσα από συζήτηση να καταλήξουν στα σωστά συμπεράσματα.
Από τη πλευρά του προπονητή, η χρήση της βίντεο-ανάλυσης μπορεί:
- να αυξήσει την αποδοτικότητα του καθώς μπορεί να διακρίνει αδυναμίες της ίδιας του της ομάδας τόσο σε ατομικό, όσο και σε ομαδικό επίπεδο με σκοπό να γίνει επιπλέον καθορισμός των προπονητικών και αγωνιστικών στόχων της ομάδας.
- να εντοπίσει ανάγκες για μεταγραφές ποδοσφαιριστών που έχει ανάγκη η ομάδα.
Από την άλλη ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της βίντεο-ανάλυσης είναι η παρατήρηση της αντίπαλης ομάδας.
Ο προπονητής οφείλει να έχει προσωπική γνώμη
- για τους παίκτες της αντιπάλου ομάδας
- να γνωρίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους
- να μπορεί να αναλύει τη φιλοσοφία ανάπτυξης του επιθετικού και αμυντικού παιχνιδιού των αντιπάλων
Πρέπει να αναλύει
- τις κινήσεις των 3 τελευταίων αγώνων
- την συχνότητα επανάληψης τους στο παιχνίδι
- να αντιλαμβάνεται τις αμυντικές αδυναμίες που παρουσιάζουν οι αντίπαλοι παίκτες στα ατομικά μαρκαρίσματα καθώς επίσης και με ποιο ομαδικό τρόπο προσπαθούν μέσα στο γήπεδο να τις καλύψουν
- να διακρίνει τις αδυναμίες που παρουσιάζει η αντίπαλη άμυνα σε διάφορες καταστάσεις και ποιες επιθετικές κινήσεις την προβληματίζουν
- να κατανοεί την αμυντική φιλοσοφία που διέπει την αντίπαλη ομάδα καθώς και τον τρόπο που προσπαθεί να την επιβάλλει (εικ.1).
Όλα αυτά τα στοιχεία μπορούν να βοηθήσουν ως πληροφορίες για τον επιθετικό σχεδιασμό στην αντιμετώπιση της αντίπαλης ομάδας.
Η προβολή βίντεο αντιπροσωπευτικού αγώνα με κινήσεις του αντιπάλου από διάφορα παιχνίδια δίνουν τις πληροφορίες που χρειάζονται οι παίκτες (εικ.2), καθώς μπορούν να αντιληφθούν καλύτερα τον τρόπο της αντίδρασης των αντιπάλων. Οι εντολές που οφείλει να δώσει ο προπονητής στους παίκτες του πρέπει να είναι σαφείς και πλήρως κατατοπιστικές χωρίς να μεταφέρει τους δικούς του προβληματισμούς και ανησυχίες επιβαρύνοντας τους με επιπλέον άγχος.
Η τεχνολογία με τη μορφή του βίντεο έκανε την παρακολούθηση της αντίπαλης ομάδας «κατασκοπεία» φθηνότερη και ευκολότερη αλλά υπάρχει και ο κίνδυνος, πολλοί προπονητές να ξοδεύουν απεριόριστο χρόνο στη παρακολούθηση των αντιπάλων και των αδυναμιών τους παρά να διδάσκουν τους παίκτες τους.
Συμπερασματικά, ο προπονητής πρέπει να έχει μία πλήρη εικόνα του παιχνιδιού των αντιπάλων και παράλληλα να καταγράφει ο ίδιος, οτιδήποτε πιστεύει πως θα τον βοηθήσει στην καλύτερη απόδοση της ομάδας του.
Εικ. 1 Κίνηση των επιθετικών στη μεγάλη περιοχή και rebound αν υπάρχει απόκρουση της αντιπάλου ομάδας.
Εικ. 2 Εκτέλεση του κόρνερ με πάσα στον συμπαίκτη.
Μαργώνης Κωνσταντίνος